Toespraak burgemeester Bezuijen | Nationale Herdenking 2025
Net, om acht uur waren we twee minuten stil.
Niet alleen hier in het Wilhelminapark, maar in heel Nederland.
Ik vind dat altijd een indrukwekkend moment.
Niet alleen de stilte, het - letterlijke - stilstaan, maar vooral omdat we dat allemaal samen doen.
Dat maakt die twee minuten stilte niet doods, maar oorverdovend.
Alsof we door samen stil te zijn, samen te herdenken, de herinneringen sterker maken.
Alsof die gezamenlijke stilte de herinneringen omzet in beeld en geluid.
Zodat we al die mensen en gebeurtenissen die we vandaag herdenken, even echt zien.
Niet in zwart-wit maar in kleur.
Dat vond ik ook zo indrukwekkend aan de tentoonstelling 'Tweede Wereldoorlog in kleur', die we hier in Zoetermeer organiseerden als één van de vele activiteiten waarmee we tachtig jaar vrijheid vieren.
Door al die beelden opeens in kleur te zien, kwamen de mensen en gebeurtenissen op de foto's opeens een stuk dichterbij.
Zag ik geen geschiedenis, maar mensen die vochten en omkwamen, leefden en overleefden.
Mensen die niet allemaal op die foto's staan.
Mensen, Zoetermeerders, die hun verhalen vertellen in het boek 'Dorp in Oorlog' van Ton Vermeulen.
Mensen als Jan Verheul die in zijn Hocus Pocus fabriek allerlei surrogaatproducten maakte om te zorgen dat mensen te eten hadden.
Mensen als Robert Roos die jarenlang onder erbarmelijke omstandigheden voor de Duitsers moest werken in het toenmalige Tsjecho-Slowakije.
Mensen als Piet Wieriks, die als koster van de Oude Kerk, Joodse onderduikers in huis nam omdat het volgens hem "niks uitmaakt of je gelovig bent of niet of waarin je gelooft. Ieder mens heeft recht op vrijheid."
De foto die tijdens de tentoonstelling veel indruk op mij maakte was de foto van Zoetermeerders die in 1945 Canadese bevrijders toejuichen op wat nu de A12 is bij de Nutriciafabriek.
Wat een indrukwekkend beeld!!
Want na de oorlog kregen we onze vrijheid weer terug en dat is dit jaar tachtig jaar geleden.
Tachtig jaar geleden begonnen we aan de wederopbouw van alles wat de oorlog, wat de bezetting, wat geweld en haat, hadden stukgemaakt.
Nederland moest herstellen, moest helen, moest weer heel worden,
Niet alleen fysiek, maar ook mentaal.
Niet alleen onze welvaart, maar ook ons welzijn.
Niet alleen de schade moest worden hersteld, maar ook het vertrouwen.
Van burgers in de overheid, van mensen in elkaar.
Die wederopbouw was, net als het bevechten van onze vrijheid, mensenwerk.
Het werk van mensen, met en voor andere mensen.
Zo hebben we onze samenleving, onze gemeente, ons land na de oorlog opgebouwd.
Steen voor steen.
Met opgestroopte mouwen.
Ondertussen hebben we Zoetermeer zien groeien van een dorp tot een flinke stad, hebben we bewoners uit alle windstreken verwelkomd, ontmoeten we elkaar op het werk, op school en op straat, via geloof, sport en cultuur.
Ja, we hebben samen iets moois opgebouwd.
Laten we er samen voor zorgen dat we dat niet - na tachtig jaar - afbreken.
Ik zal heel eerlijk zijn: in de elf jaar dat ik nu burgemeester ben heb ik me nog nooit zoveel zorgen gemaakt.
Over onze vrijheid en onze veiligheid.
Ik denk dat velen van u dat ook voelen.
We zien ieder dag de beelden op tv, zien wat er gebeurt met gewone mensen in oorlogsgebieden, horen de waarschuwingen en wat we zelf kunnen - moeten - doen om ons voor te bereiden op het ergste.
Op een oorlog, op het verlies van onze veiligheid en onze vrijheid, op het verdwijnen van de zekerheden waar we onze samenleving op hebben gebouwd.
De enige manier om ons daartegen te verweren, is door te zorgen dat we weerbaar zijn.
Niet alleen letterlijk, door maatregelen te nemen om oorlog te voorkomen en te kunnen vechten als het toch gebeurt, maar zeker ook door te zorgen dat we weerbaar zijn als samenleving.
Door elkaar te zien, naar elkaar te luisteren, door problemen aan te pakken in plaats van vooruit te schuiven.
Ja, het is tijd om samen de mouwen weer op te stropen, om samen te werken aan een weerbare samenleving, om samen onze vrijheid opnieuw te bevechten.
Want samenleven is mensenwerk.
Dat vraagt om de bereidheid om niet alleen te nemen maar ook te geven.
Om te beseffen dat vrijheid niet alleen onze individuele vrijheid is, maar ook de vrijheid van anderen.
Dat vrijheid niet alleen gaat om je eigen ruimte, maar ook om ruimte maken voor anderen.
Dat we niet alleen voor onszelf moeten zorgen maar er ook voor een ander moeten zijn.
Dat is de basis van onze samenleving, van onze democratische rechtstaat.
Daar moeten we aan blijven bouwen.
Steen voor steen.
Zodat als uw kinderen later de stenen van dit oorlogsmonument zien, ze niet alleen zien wat we samen opgebouwd hebben, maar ook de basis waarop zij verder moeten bouwen.
Zoals we vandaag samen herdenken: niet in zwart-wit maar in kleur, niet doods maar oorverdovend.
Zodat we ook de komende tachtig jaar samen onze vrijheid kunnen vieren.
Met opgestroopte mouwen.
In alle vrijheid.